Rozliczenie PIT-36 za 2024 rok: Kluczowe informacje o składce zdrowotnej i ulgach

Rozliczenie rocznego zeznania PIT-36 to obowiązek wielu podatników. Formularz ten służy do deklarowania dochodów z różnych źródeł. Dowiedz się, jak poprawnie wykazać składkę zdrowotną i skorzystać z przysługujących ulg w rozliczeniu za 2024 rok.

Co to jest PIT-36 i kto go składa?

PIT-36 to jeden z najczęściej używanych formularzy podatkowych w Polsce. Jest on przeznaczony dla osób, które osiągnęły dochody opodatkowane według skali podatkowej. Zwykle dotyczy to dochodów z działalności gospodarczej opodatkowanej na zasadach ogólnych. Składają go także osoby z dochodami z najmu lub podnajmu. Formularz ten dotyczy również dochodów z praw majątkowych. PIT-36 służy do rozliczenia dochodów z zagranicy. Składają go także małżonkowie rozliczający się wspólnie, nawet jeśli jedno z nich osiągnęło dochody tylko z umowy o pracę (standardowo rozliczane na PIT-37). Wypełnienie PIT-36 jest obowiązkowe dla wielu Polaków pracujących lub prowadzących działalność.

Składka zdrowotna: Obowiązek i wpływ na podatek

Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowa dla większości Polaków. Jej wysokość zależy od formy opodatkowania i rodzaju prowadzonej działalności. Składka zdrowotna ma istotny wpływ na wysokość należnego podatku. Od 1 stycznia 2022 roku zlikwidowano możliwość odliczenia części składki zdrowotnej od podatku dla większości podatników. Obecnie zasady odliczania są bardziej zróżnicowane. Składka zdrowotna w PIT odliczana jest od dochodu lub podatku. Zależy to od wybranej formy opodatkowania.

Prawo do odliczenia składki zdrowotnej w 2024 roku

Nie każdy podatnik ma prawo do odliczenia składki zdrowotnej w PIT za 2024 rok. Prawa do odliczenia nie mają pracownicy etatowi. Nie mogą go także zastosować przedsiębiorcy rozliczający się na zasadach ogólnych według skali podatkowej. Mogą z niego skorzystać podatnicy rozliczający się podatkiem liniowym. Prawo to przysługuje również rozliczającym się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Skorzystają z niego także podatnicy na karcie podatkowej. Zmiany w odliczaniu składek zdrowotnych w 2024 r. stosują reguły z roku 2023. Nie można odliczyć składek zdrowotnych od dochodu wolnego od podatku.

Gdzie wpisać składkę zdrowotną w PIT-36?

Wypełnianie deklaracji PIT-36 może wydawać się złożone. Szczególnie dotyczy to osób z dochodami z różnych źródeł. Składkę zdrowotną wpisuje się w sekcji H formularza PIT-36. Jest to część H – „Odliczenia od dochodu”. W sekcji H znajdują się pozycje od 137 do 141. Dotyczą one składek na ubezpieczenie zdrowotne. Podczas wpisywania składki, odlicza się jedynie jej część. Należy to zrobić zgodnie z obowiązującymi limitami i przepisami. Odliczeniu podlega część zapłaconej składki, a nie cała kwota. W PIT-36 odlicza się składki zdrowotne zapłacone w Polsce. Dotyczy to także składek zapłaconych za granicą.

Limity odliczeń składki zdrowotnej w 2024 roku

Wysokość odliczenia składki zdrowotnej w 2024 roku zależy od formy opodatkowania. Limit odliczenia dla podatku liniowego wynosi 11 600 zł. Podatnicy rozliczający się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych odliczają 50% zapłaconych składek. Przy działalności opodatkowanej kartą podatkową można obniżyć podatek. Odliczenie wynosi 19% zapłaconej składki zdrowotnej. Odliczenia dokonuje się w wysokości limitu rocznego. Nadpłacone składki przepadają. Nie przenoszą się na kolejny rok. W 2023 r. limit odliczeń wynosił 10 200 zł. W 2024 r. został zwiększony do 11 600 zł. Przykład: Pan Michał opłacił składki w wysokości 12 000 zł. Ma prawo odliczyć do limitu 11 600 zł. Nadwyżka w wysokości 400 zł przepada.

Porównanie limitów odliczenia składki zdrowotnej w 2024 roku

Składki za osoby współpracujące

Składki na ubezpieczenie zdrowotne wypłacone za osobę współpracującą można odliczyć. Dotyczy to podatku dochodowego. Składki za osoby współpracujące można rozliczyć tylko przy działalności opodatkowanej podatkiem liniowym. Możliwe jest to także przy ryczałcie. Osobami współpracującymi są małżonek, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka. Są to także dzieci przysposobione, rodzice, macocha, ojczym. Dotyczy to również osób przysposabiających. Warunkiem jest pozostawanie we wspólnym gospodarstwie domowym. Osoby te muszą współpracować przy działalności. Wyjątkiem są osoby zatrudnione na umowę o pracę w celu przygotowania zawodowego.

Dokumentowanie odliczeń

Kwota wydatków na składki zdrowotne musi być udokumentowana. Podstawą są dokumenty potwierdzające zapłatę. Może to być dowód wpłaty gotówkowej. Akceptowany jest przelew bankowy. Potwierdzeniem jest także wyciąg bankowy. Można użyć zaświadczenia z ZUS. Podatnicy mają obowiązek przechowywania dokumentów. Należy je przechowywać przez 5 lat. Okres ten liczy się od końca roku podatkowego.

Przechowuj dokumenty potwierdzające zapłatę składek na wypadek kontroli skarbowej.

Zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej

Przedsiębiorcy opłacający podatek liniowy lub ryczałt mieli wątpliwości. Dotyczyły one wykazywania zwrotu odliczonej składki zdrowotnej. Ministerstwo Finansów wyjaśniło te kwestie. W zeznaniu PIT-36L zwrot składki zdrowotnej jest wykazywany w części E. Jest to sekcja „Dochody/Straty ze źródeł przychodów”. W zeznaniu PIT-28 zwrot wykazuje się w części D. Jest to sekcja „Przychody podatnika objęte ryczałtem”. W formularzach PIT-36L i PIT-28 brak odrębnych pozycji na zwrot. W 2024 roku obowiązują przepisy ustawy o PIT i ustawy o zryczałtowanym podatku. Regulują one konieczność doliczenia zwrotu odliczonych składek. Doliczenie następuje w zeznaniu rocznym.

W zeznaniu składanym za 2023 rok przez podatników opłacających tzw. podatek liniowy – tj. w zeznaniu PIT-36L (20) – zwrot składki na ubezpieczenie zdrowotne, odliczonej od dochodu, jest wykazywany w części E „Dochody/Straty ze źródeł przychodów”.

Korekta deklaracji PIT-36

Korekta deklaracji jest możliwa w przypadku błędów. Dotyczy to błędów rachunkowych. Można skorygować dane nieprawidłowe. Prawo do skorygowania deklaracji ulega zawieszeniu. Dzieje się tak na czas trwania postępowania podatkowego. Zawieszenie następuje także podczas kontroli podatkowej. Wypełniaj korekty deklaracji, jeśli zapomnisz wpisać składki zdrowotnej lub innych danych.

Prawo do skorygowania deklaracji ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania podatkowego lub kontroli podatkowej.

Inne ulgi i odliczenia w PIT-36

W PIT-36 można skorzystać z wielu innych ulg. Ulgi te pozwalają obniżyć podstawę opodatkowania lub podatek. Ulga na dzieci (prorodzinna) jest jedną z najpopularniejszych. Ulga dla rodzin 4+ obejmuje zwolnienie od podatku do 85 528 zł na każde z czterech dzieci. Ulga na powrót dotyczy osób przenoszących rezydencję podatkową do Polski. Ulga dla pracujących seniorów obowiązuje od 2022 roku. Dostępna jest także ulga na zakup terminala płatniczego. Ulga IP BOX pozwala na 5% podatek od dochodów z praw własności intelektualnej. Ulga B+R obejmuje odliczenia kosztów działalności badawczo-rozwojowej. Można odliczyć darowizny na cele pożytku publicznego. Limit wynosi 6% dochodu. Podobne limity dotyczą darowizn na kult religijny i krwiodawstwo. Ulga na odbudowę Pałacu Saskiego także wynosi 6% dochodu. Ulga na zabytki umożliwia odliczenie wydatków. Ulga na kształcenie zawodowe dotyczy materiałów i środków trwałych. Warto zapoznać się z pełną listą dostępnych odliczeń.

• Ulga na dzieci
• Ulga dla rodzin 4+
• Ulga na powrót
• Ulga dla pracujących seniorów
• Ulga na zakup terminala
• Ulga IP BOX
• Ulga B+R
• Ulga na działalność sportową i kulturalną
• Ulga na robotyzację
• Ulga na darowizny (pożytek publiczny, kult religijny, krwiodawstwo, Pałac Saski, zabytki)

Rozliczenie dochodów z zagranicy

Dochody uzyskane za granicą podlegają opodatkowaniu w Polsce. Zależy to od rezydencji podatkowej. Dochody te mogą podlegać odliczeniu. Stosuje się metody unikania podwójnego opodatkowania. Są to metoda wyłączenia z progresją. Jest też metoda proporcjonalnego odliczenia. Ulga abolicyjna dotyczy odliczeń od podatku od dochodów zagranicznych. Stosuje się ją na zasadach proporcjonalnego odliczenia. W PIT-36 odlicza się składki zdrowotne zapłacone za granicą. Należy to zrobić zgodnie z limitami i zasadami.

Elektroniczne rozliczenia i systemy wsparcia

Ministerstwo Finansów udostępnia usługę Twój e-PIT. Umożliwia ona łatwe rozliczenie podatku online. Możesz skorzystać z e-Urzędu Skarbowego. Dostępne są różne programy do rozliczeń podatkowych. Systemy księgowe online, jak wFirma.pl, oferują automatyzację. Pozwalają one na automatyczne odliczenie składek. Można generować deklaracje ZUS DRA. Systemy te wyliczają zaliczki na podatek dochodowy. Dostępne są kalkulatory podatkowe. Pomagają one w wyliczeniu składek i podatku. Wzrost popularności rozliczeń online jest wyraźnym trendem. Automatyzacja procesów podatkowych ułatwia życie podatnikom.

• Sprawdzaj swoje dane w usłudze Twój e-PIT.
• Korzystaj z programów do rozliczeń podatkowych online.
• Używaj kalkulatorów podatkowych do weryfikacji wyliczeń.
• Zapoznaj się z broszurami informacyjnymi Ministerstwa Finansów.

Podsumowanie i porady

Poprawne rozliczenie PIT-36 wymaga uwagi. Szczególnie ważne jest prawidłowe wykazanie składki zdrowotnej. Pamiętaj o obowiązujących limitach odliczeń. Różnią się one w zależności od formy opodatkowania. Dokumentuj wszystkie zapłacone składki zdrowotne. Przechowuj dowody wpłat przez 5 lat. Skorzystaj z dostępnych narzędzi online. Usługa Twój e-PIT i programy komercyjne mogą ułatwić proces. W przypadku wątpliwości, konsultacja z doradcą podatkowym jest dobrym rozwiązaniem. Nieuczciwe deklarowanie dochodów może skutkować konsekwencjami. Złóż zeznanie PIT-36 w terminie do 30 kwietnia kolejnego roku podatkowego. Pamiętaj o zmianach planowanych na 2025 rok.

• Sprawdzaj aktualne przepisy i limity odliczeń.
• Przechowuj dokumenty potwierdzające zapłatę składek.
• W razie wątpliwości skonsultuj się z ekspertem.
• Wypełniaj korekty deklaracji, jeśli zauważysz błędy.