EKUZ to dokument potwierdzający Twoje prawo do leczenia w krajach UE/EFTA. Dowiedz się, jak ją uzyskać i kiedy jest potrzebna.
Czym jest karta EKUZ?
EKUZ to skrót od Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego. Jest to dokument unijny. Potwierdza prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych. Prawo to dotyczy krajów Unii Europejskiej i EFTA. Obejmuje też Szwajcarię i Wielką Brytanię. Działa na takich samych zasadach jak dla obywateli danego kraju. EKUZ uprawnia do niezbędnego leczenia. Dotyczy to leczenia nieplanowanego podczas pobytu.
Karta EKUZ nie obejmuje wszystkich miejsc. Nie obowiązuje na Wyspach Normandzkich i wyspie Man. Nie działa też w Monako, San Marino i Watykanie. Nie refunduje leczenia planowanego. Transport medyczny karetką do Polski nie jest refundowany. Zawsze miej kartę EKUZ przy sobie z dowodem tożsamości.
Czy EKUZ działa na terytoriach zamorskich?
Tak, EKUZ działa na niektórych terytoriach zamorskich. Obejmuje Gwadelupę, Martynikę, Reunion. Działa na St Pierre-et-Miquelon i Gujanie Francuskiej. Dotyczy też Azorów, Madery, Majorki i Wysp Kanaryjskich.
Czy obywatele spoza UE mogą korzystać z EKUZ wszędzie?
Nie, obywatele spoza UE mają ograniczenia. Nie mogą korzystać z EKUZ bezpłatnie w Islandii. Dotyczy to też Norwegii, Lichtensteinu, Szwajcarii i Danii.
Kto może uzyskać kartę EKUZ?
EKUZ może zostać wydana konkretnym osobom. Dotyczy to osób zgłoszonych do ubezpieczenia zdrowotnego. Mogą ją też uzyskać osoby z prawem do świadczeń publicznych. Kartę EKUZ mogą uzyskać osoby ubezpieczone w NFZ. Obejmuje to też osoby nieubezpieczone z prawem do opieki w Polsce. Dzieci do 18 lat również otrzymują kartę. Każdy członek rodziny dostaje własną kartę.
Jak wyrobić kartę EKUZ?
Wniosek o kartę EKUZ można złożyć na kilka sposobów. Możesz to zrobić osobiście w Oddziale NFZ. Dostępne są też Delegatury NFZ. Wniosek można wysłać pocztą. Możesz skorzystać z e-maila lub faksu. Dostępne są też metody elektroniczne. Wniosek złożysz przez ePUAP. Możesz też użyć Internetowego Konta Pacjenta (IKP). Dostępna jest aplikacja mojeIKP.
Wniosek musi zawierać cel wyjazdu. Określ kraj i okres pobytu. Wskaż też sposób odbioru karty. Aby uzyskać EKUZ, potrzebujesz dokumentów. Należy potwierdzić ubezpieczenie zdrowotne w NFZ. Mogą to być ZUS RMUA. Potrzebne są zaświadczenia od płatnika składek. Emeryci i renciści potrzebują odcinków świadczeń. Dowody wpłat składek też są akceptowane. Decyzje z Urzędu Pracy potwierdzają status bezrobotnego. Uczniowie i studenci potrzebują legitymacji lub zaświadczenia o nauce.
Wnioski rozpatrują oddziały wojewódzkie NFZ. Robią to też delegatury. Wnioski złożone osobiście bywają rozpatrywane od ręki. Dzieje się tak, gdy dane są w systemach NFZ. Wnioski złożone online rozpatruje się do 5 dni. W sezonie wakacyjnym czas ten może się wydłużyć. Może trwać do kilkunastu dni. Zaleca się składanie wniosków minimum miesiąc przed wyjazdem.
Kartę EKUZ można odebrać osobiście. Może ją odebrać osoba upoważniona. Karta może być wysłana pocztą na adres podany we wniosku. Możesz śledzić status wniosku online. Wpisz unikalny numer identyfikacyjny sprawy. Numer otrzymasz na e-mail.
- Złóż wniosek online przez IKP lub ePUAP.
- Dołącz kopię legitymacji lub zaświadczenie o nauce.
- Wypełnij wniosek starannie i podpisz.
- Ubiegaj się o kartę z wyprzedzeniem.
- Rozważ upoważnienie innej osoby do odbioru.
Jak długo ważna jest karta EKUZ?
Okres ważności karty EKUZ zależy od Twojego statusu. Jest on ustalany indywidualnie. Może wynosić od 2 miesięcy do 20 lat. Emeryci w wieku 60 (kobiety) lub 65 (mężczyźni) lat mają EKUZ ważną do 20 lat. Emeryci poniżej tego wieku mają kartę ważną do 5 lat. Dzieci do 18 lat mają EKUZ ważną do 18 lat. Osoby zatrudnione mają kartę ważną do 3 lat. Dotyczy to też prowadzących działalność. Renciści powyżej 18 lat mają kartę ważną do 18 miesięcy. Studenci i uczniowie powyżej 18 lat również. Bezrobotni zarejestrowani mają EKUZ ważną do 2 miesięcy. Osoby korzystające z pomocy społecznej mają kartę ważną do 90 dni. Kobiety w połogu mają ważność do 42 dni.
Ważność EKUZ dla pracowników oddelegowanych zależy od formularza A1. Jest zbieżna z okresem ważności tego zaświadczenia. Przy rozpoczęciu pracy za granicą ubezpieczenie podlega tamtejszym przepisom. Posiadanie polskiego obywatelstwa nie zapewnia bezpłatnej opieki za granicą. Tracisz prawo do EKUZ, gdy tracisz prawo do świadczeń NFZ.
| Grupa ubezpieczonego | Okres ważności EKUZ |
|---|---|
| Emeryci (wiek emerytalny) | do 20 lat |
| Emeryci (poniżej wieku emerytalnego) | do 5 lat |
| Dzieci do 18 lat | do 18 lat |
| Zatrudnieni, działalność gosp. | do 3 lat |
| Renciści (>18 lat), studenci, uczniowie (>18 lat) | do 18 miesięcy |
| Bezrobotni zarejestrowani | do 2 miesięcy |
EKUZ a praca za granicą (Delegowanie)
Delegowany pracownik do pracy za granicą potrzebuje dokumentów. Musi posiadać Kartę A1 i EKUZ. Formularz A1 wystawia ZUS. Potwierdza on objęcie polskim systemem ubezpieczeń. Jest ważny na okres do 24 miesięcy. Wniosek o A1 złożysz online, osobiście lub pocztą. Czas oczekiwania na A1 to do miesiąca. W wyjątkowych sytuacjach może trwać do 2 miesięcy. System HRappka może automatyzować procesy delegowania. Pomaga w generowaniu dokumentów i przypomina o terminach.
Ważność karty EKUZ dla delegowanego jest zbieżna z ważnością A1. Wygasa po zakończeniu delegowania. Wygasa też po ustaniu tytułu do ubezpieczeń. Pracodawca musi informować NFZ i ZUS o zmianach. Zmiany dotyczą statusu delegowania pracownika. Przykład firmy wysyła pracowników do Holandii. Uzyskała zaświadczenia A1 na 6 miesięcy. Posiadanie karty EKUZ gwarantuje dostęp do opieki w nagłych sytuacjach. Pracownik może skorzystać z opieki bez dodatkowych kosztów.
Karta EKUZ dla pracownika i turystyczna mają ten sam zakres ochrony. W większości przypadków pracownicy używają wersji turystycznej. Dłuższe wyjazdy wymagają formularza A1. Wtedy wyrabia się tzw. służbową kartę EKUZ. Wydanie tej karty wymaga podpisanego formularza A1. Potrzebny jest też wniosek od pracodawcy.
Delegowanie pracowników wiąże się z wieloma formalnościami. Należy o nich pamiętać. Pracownik może wtedy legalnie i bezpiecznie pracować za granicą. – Biuro Rachunkowe Precyzja
Dbanie o dokumentację pracownika jest obowiązkiem każdego pracodawcy. – Biuro Rachunkowe Precyzja
Ważne informacje i porady
Zawsze sprawdzaj ważność karty EKUZ przed wyjazdem. Ubiegaj się o nią z wyprzedzeniem. Szczególnie przed sezonem wakacyjnym. Składaj wnioski online. Internetowe Konto Pacjenta to wygodne narzędzie. W przypadku zgubienia karty uzyskasz Certyfikat Tymczasowo Zastępujący. Zawsze miej kartę i dowód tożsamości przy sobie. Sprawdzaj, czy placówka medyczna honoruje kartę EKUZ. Karta EKUZ zapewnia podstawową opiekę. Nie zastępuje pełnego ubezpieczenia turystycznego. Rozważ zakup dodatkowej polisy. Pokryje ona koszty transportu czy leczenia planowanego.
- Sprawdzaj ważność EKUZ przed każdą podróżą.
- Składaj wniosek o EKUZ minimum miesiąc przed wyjazdem.
- Zawsze miej kartę EKUZ i dowód tożsamości.
- Sprawdź, czy zagraniczny lekarz honoruje EKUZ.
- Rozważ dodatkowe ubezpieczenie turystyczne.
Telefoniczna Informacja Pacjenta NFZ działa pod numerem 800 190 590. Pod tym numerem uzyskasz pomoc. Informacje o EKUZ znajdziesz na stronach NFZ i pacjent.gov.pl. Są tam wzory wniosków do pobrania. Znajdziesz też upoważnienia do złożenia wniosku.