W 2025 roku przepisy dotyczące oskładkowania umów zlecenia nadal wymagają uwagi. Sprawdź, kiedy i jakie składki ZUS są obowiązkowe dla zleceniobiorcy i zleceniodawcy.
Czym jest umowa zlecenie?
Umowa zlecenie to umowa cywilnoprawna. Reguluje ją Kodeks cywilny. Nie Kodeks pracy. Daje większą elastyczność stronom. Pracodawca to zleceniodawca. Pracownik to zleceniobiorca. Zleceniobiorca może wykonywać zlecenie w wybranym czasie. Warunki umowy mogą stanowić inaczej.
Umowa zlecenie wymaga pisemnego dokumentu. Musi zawierać dane obu stron. Określa przedmiot umowy. Podaje wynagrodzenie. Wskazuje daty zawarcia i obowiązywania. Można zawrzeć dodatkowe klauzule. Dotyczą kar umownych. Obejmują prawa autorskie. Regulują poufność.
Umowa zlecenie nie tworzy stosunku pracy. Zleceniobiorca nie jest pracownikiem. Nie ma okresu wypowiedzenia. Brak okresu wypowiedzenia jest zaletą. Pracownik na umowie zlecenie ustala grafik samodzielnie. Decyduje o miejscu pracy. Określa liczbę godzin. Minimalna stawka godzinowa musi być przestrzegana. Praca na umowie zlecenie nie daje prawa do urlopu. Nie ma ochrony wynagrodzenia. Wynagrodzenie jest tylko za przepracowane godziny. Praca ta może utrudniać uzyskanie kredytu. Utrudnione jest uzyskanie pożyczki.
- Zapoznaj się dokładnie z zapisami umowy zlecenie.
- Rozważ zalety i wady pracy na umowie zlecenie.
Ogólne zasady oskładkowania umowy zlecenia w 2025 roku
Oskładkowanie umów zleceń zmieniło się w 2016 roku. Nie każda umowa zlecenia oznacza obowiązek płacenia pełnych składek ZUS. Sytuacja zależy od statusu zleceniobiorcy. Zależy od jego dochodów. Ważne są inne formy zatrudnienia.
Obowiązkowe składki ZUS dotyczą umowy zlecenia. Dotyczy to sytuacji, gdy umowa jest jedynym źródłem dochodu. Składki odprowadzają zleceniobiorca i zleceniodawca. Dzieje się tak, jeśli zleceniobiorca nie jest objęty innym tytułem ubezpieczenia. Zleceniodawca zgłasza zatrudnienie do ZUS. Ma na to 7 dni od zatrudnienia. Używa formularza ZUS-ZUA.
Zleceniobiorca podlega obowiązkowym składkom społecznym. Należą do nich składki emerytalne. Obejmują składki rentowe. Dotyczą składek wypadkowych. Wymagane są składki zdrowotne. Składka chorobowa jest dobrowolna. Wymaga zgłoszenia przez zleceniobiorcę. Składka zdrowotna jest zawsze obowiązkowa. Ubezpieczenia z tytułu umowy zlecenia są obowiązkowe. Dzieje się tak, jeśli zleceniobiorca nie jest objęty innym tytułem ubezpieczenia.
Obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają między innymi osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług.
Czy każda umowa zlecenie podlega składkom ZUS?
Nie każda umowa zlecenia wiąże się z koniecznością pełnego oskładkowania. Obowiązek ten zależy od wieku, statusu zawodowego, dochodów i innych form zatrudnienia zleceniobiorcy.
Czy zleceniobiorca musi samodzielnie zgłaszać się do ubezpieczenia zdrowotnego?
Nie, zleceniodawca ma obowiązek zgłoszenia zatrudnienia do ZUS w terminie 7 dni od zatrudnienia. Dotyczy to również ubezpieczenia zdrowotnego.
Jakie dokumenty są potrzebne do zgłoszenia zleceniobiorcy do ubezpieczenia zdrowotnego?
Do zgłoszenia zleceniobiorcy do ubezpieczeń, w tym zdrowotnego, służy formularz ZUS-ZUA.
Zbieg tytułów do ubezpieczeń a umowa zlecenie
Zbieg tytułów do ubezpieczeń społecznych to ważna kwestia. Występuje, gdy zleceniobiorca ma kilka źródeł dochodu. Może mieć kilka umów zleceń. Może pracować na umowę o pracę. Zasady opłacania składek różnią się.
W sytuacji, gdy zleceniobiorca ma kilka umów z różnymi zleceniodawcami, składki społeczne są opłacane od sumy wynagrodzeń. Dotyczy to kwoty do momentu przekroczenia minimalnego wynagrodzenia. Minimalne wynagrodzenie w 2025 roku wynosi 4666 zł. Przy przekroczeniu tej kwoty, obowiązkowa będzie tylko składka zdrowotna. Dotyczy to kolejnych umów zleceń.
W przypadku zatrudnienia na podstawie umowy o pracę i umowy zlecenia u tego samego pracodawcy, składki społeczne są naliczane od sumy wypłat. Dzieje się tak, jeśli wynagrodzenie jest niższe od minimalnego. Podleganie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym dotyczy każdej umowy zlecenia zawartej z własnym pracodawcą. Pracownik mający umowę zlecenie u pracodawcy podlega pełnym składkom. Są one takie jak w umowie o pracę.
Jeśli osoba zatrudniona na umowę zlecenie pracuje też na umowę o pracę w innej firmie, obowiązują inne zasady. Gdy z umowy o pracę zarabia co najmniej minimalne wynagrodzenie krajowe, składki ZUS od umowy zlecenia mogą nie być wymagane. Obowiązuje wtedy tylko składka zdrowotna od zlecenia.
Czy można jednocześnie pracować na umowę o pracę i umowę zlecenia?
Tak, można pracować jednocześnie na umowę o pracę i umowę zlecenia. Składki będą naliczane zgodnie z przepisami dotyczącymi zbiegu tytułów do ubezpieczeń.
Czy osoba wykonująca kilka umów zleceń jednocześnie musi być zgłoszona do ubezpieczenia zdrowotnego z każdej umowy?
Osoby na umowie zlecenie podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Jeśli dochód z pierwszej umowy przekracza minimalne wynagrodzenie, z kolejnych umów obowiązkowa jest tylko składka zdrowotna.
Umowa zlecenie a status zleceniobiorcy
Status zleceniobiorcy wpływa na obowiązki ZUS. Dotyczy to uczniów, studentów, emerytów, rencistów. Wpływa na osoby prowadzące działalność gospodarczą.
Studenci i uczniowie do 26 lat
Umowa zlecenie zawarta z uczniami i studentami do 26 roku życia nie podlega obowiązkowym składkom na ZUS. Zwolnienie dotyczy składek emerytalnych, rentowych i wypadkowych. Studenci i uczniowie poniżej 26 roku życia są zwolnieni z obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego przy pracy na umowę zlecenie. Muszą spełniać określone warunki. Po ukończeniu 26 lat, zleceniobiorcy tracą zwolnienie z obowiązku opłacania składek. Za studentów powyżej 26 lat składki trzeba zapłacić. Obowiązek powstaje od dnia, w którym ukończyli 26 lat.
Czy student lub uczeń do 26 lat płaci składki ZUS od umowy zlecenia?
Umowa zlecenie zawarta z uczniami i studentami do 26 roku życia nie podlega obowiązkowym składkom na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Emeryci i renciści
Emeryci i renciści zatrudnieni na podstawie umowy zlecenie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym. Dotyczy to składek emerytalnych, rentowych, wypadkowych. Podlegają też ubezpieczeniu zdrowotnemu. Składka chorobowa jest dobrowolna. Emeryci i renciści opłacają składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe zleceniodawca. Składkę zdrowotną opłaca zleceniobiorca.
Zleceniobiorcy prowadzący działalność gospodarczą
Zleceniobiorcy prowadzący działalność gospodarczą nie są objęci ubezpieczeniami społecznymi z tytułu umowy zlecenia. Dzieje się tak, chyba że umowa jest wykonywana niezależnie od działalności gospodarczej. Przedsiębiorca może wybrać podstawę oskładkowania umowy zlecenia. Podstawa musi wynosić co najmniej 60% przeciętnego wynagrodzenia. W 2025 roku wynosi ono 5203,80 zł. Jeśli podstawa opłacania składek z działalności jest niższa, obowiązują składki od działalności gospodarczej. Z umowy zlecenia pobiera się tylko składkę zdrowotną.
Składka zdrowotna przy umowie zlecenie
Ubezpieczenie zdrowotne obejmuje zleceniobiorców. Nie wszyscy zleceniobiorcy podlegają temu ubezpieczeniu. Obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia. Dotyczy to także innej umowy o świadczenie usług.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne w 2024 i 2025 roku wynosi 9%. Podstawa wymiaru składki to co do zasady wynagrodzenie brutto. To jest przychód. Składka zdrowotna nie może być odliczona od podatku dochodowego. Tak było do końca 2021 roku. Podstawa wymiaru składki nie jest ograniczona. Nie ma limitu trzykrotności przeciętnego wynagrodzenia. Podstawa wymiaru składki podlega pomniejszeniu. Pomniejsza się ją o składki na ubezpieczenia społeczne. Dotyczy to składek finansowanych przez ubezpieczonych.
Zleceniobiorca ma zapewniony dostęp do świadczeń zdrowotnych. Są finansowane ze środków publicznych. Prawo trwa w czasie trwania umowy. Trwa przez 30 dni po jej zakończeniu. Po zakończeniu umowy, prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych jest zachowane. Trwa przez 30 dni od wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia. Przepisy art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e potwierdzają obowiązek zgłoszenia. Przepisy art. 82 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej potwierdzają obowiązek. Przepisy jasno określają obowiązek. Każda osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu.
Ubezpieczeniu zdrowotnemu nie podlegają umowy zlecenia. Dotyczy to uczniów szkół ponadpodstawowych. Obejmuje studentów do 26 roku życia. Ubezpieczenie zdrowotne dla uczestników studiów doktoranckich podlega zasadom ogólnym. Dotyczy to też studiów podyplomowych.
Składki na ubezpieczenie zdrowotne można sprawdzić online. Służy do tego Internetowe Konto Pacjenta. Składki można sprawdzić na stronie internetowej NFZ. Wymaga to zalogowania się.
- Sprawdź, czy jesteś prawidłowo ubezpieczony.
- Upewnij się, kto odpowiada za zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego.
Koniec umowy zlecenie a wpływ na ubezpieczenie zdrowotne pracownika?
Po zakończeniu umowy, prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych jest zachowane przez 30 dni od wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia.
Co się dzieje w przypadku przerwy między kolejnymi umowami zlecenia?
W przypadku przerwy między kolejnymi umowami zlecenia, ochrona zdrowotna z poprzedniej umowy trwa przez 30 dni.
Ubezpieczenie wypadkowe przy umowie zlecenie
Rozstrzygnięcie, czy zleceniobiorca podlega ubezpieczeniu wypadkowemu, zależy od miejsca wykonywania pracy. Osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Trwa to od dnia rozpoczęcia do dnia rozwiązania umowy.
Rozstrzygnięcie czy dany zleceniobiorca podlega ubezpieczeniu wypadkowemu zależy od tego, gdzie wykonuje on swoją pracę.
Jeżeli zlecone czynności są wykonywane w siedzibie zleceniodawcy, zleceniobiorca będzie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu. Dotyczy to także miejsca prowadzenia działalności zleceniodawcy. Składka na to ubezpieczenie jest finansowana ze środków płatnika składek.
Zleceniobiorca wykonujący pracę poza siedzibą zleceniodawcy nie podlega ubezpieczeniu wypadkowemu. Nie dotyczy to miejsca działalności zleceniodawcy. Przykład: Robert P. roznosi ulotki na własnym osiedlu. Nie będzie objęty ubezpieczeniem wypadkowym. Przykład: Joanna C. wykonuje pracę w biurze w Tychach. Podlega ubezpieczeniu wypadkowemu. Praca była wykonywana w miejscu działalności płatnika.
- Sprawdź miejsce wykonywania pracy, aby określić obowiązek ubezpieczenia wypadkowego.
- Ustal miejsce prowadzenia działalności płatnika składek. Jest to kluczowy element decyzji.
Kiedy zleceniobiorca podlega ubezpieczeniu wypadkowemu?
Zleceniobiorca podlega ubezpieczeniu wypadkowemu, jeśli wykonuje pracę w siedzibie lub miejscu prowadzenia działalności zleceniodawcy.
Składki na Fundusz Pracy i FGŚP
Składki na Fundusz Pracy (FP) i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (FGŚP) to dodatkowe koszty dla zleceniodawcy. Wynoszą odpowiednio 1,45% i 0,10%. Opłacane są przez zleceniodawcę.
Składki na Fundusz Pracy i FGŚP można uniknąć w pewnych sytuacjach. Dotyczy to niskiego wynagrodzenia zleceniobiorcy. Można ich uniknąć przy starszym wieku zleceniobiorcy. Kobiety po 55 latach są zwolnione. Mężczyźni po 60 roku życia są zwolnieni. Zwolnienie dotyczy też braku innych pracowników u zleceniodawcy.
| Fundusz | Stawka | Płatnik | Uwagi |
|---|---|---|---|
| Fundusz Pracy (FP) | 1,45% | Zleceniodawca | Zwolnienia wiekowe, niskie wynagrodzenie |
| FGŚP | 0,10% | Zleceniodawca | Zwolnienia wiekowe, niskie wynagrodzenie |
Koszt zatrudnienia na umowę zlecenie w 2025 roku
Koszt zatrudnienia na umowę zlecenie zależy od wynagrodzenia brutto. Składki ZUS od wynagrodzenia brutto są częścią tego kosztu. Minimalna stawka godzinowa na umowie zleceniu w 2025 roku wynosi 30,50 zł brutto. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne to co najmniej minimalne wynagrodzenie. W 2025 roku wynosi ono 4666 zł. Przy 160 godzinnym miesiącu pracy podstawa wynosi 4880 zł brutto.
Składki na ubezpieczenia społeczne obejmują emerytalne (19,52%), rentowe (8%), wypadkowe. Składka emerytalna wynosi 9,76%. Opłacana jest w równych częściach przez zleceniobiorcę i zleceniodawcę. Składka rentowa to 6,50%. Opłacana jest głównie przez zleceniodawcę. 1,50% opłaca zleceniobiorca. Składka zdrowotna wynosi 9%.
Przykładowe miesięczne składki od wynagrodzenia 4880 zł brutto w 2025 roku:
- Składki społeczne: około 1401,12 zł
- Składki zdrowotne: około 383,36 zł
- Składki na Fundusz Pracy i FGŚP: około 122,40 zł
Składki ZUS są obowiązkowe. Stanowią istotną część kosztów zatrudnienia. W przypadku zatrudnienia na umowę zlecenie, które ma inny tytuł do ubezpieczeń (np. etat), składki mogą być niższe. Mogą być nieobowiązkowe.
- Skorzystaj z kalkulatora umów zleceń. Pozwoli obliczyć koszty.
Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe
W przypadku zatrudnienia na podstawie umowy zlecenie składka na ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolna. Wynosi 2,45%. Jest opłacana w całości przez zleceniobiorcę.
Warto przystąpić do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Pozwala na uzyskiwanie zasiłków. Obejmuje zasiłek chorobowy. Dotyczy zasiłków macierzyńskich. Obejmuje zasiłki opiekuńcze. Okres oczekiwania na zasiłek chorobowy wynosi 90 dni. Są wyjątki dla absolwentów. Dotyczą osób przystępujących w ciągu 90 dni od ukończenia nauki. Składka chorobowa jest nieobowiązkowa. Warto ją dobrowolnie opłacać. Zapewnia świadczenia w okresie urlopu macierzyńskiego. Dotyczy okresu zasiłku.
W przypadku zatrudnienia na podstawie umowy zlecenie składka na ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolna.
- Zgłoś chęć odprowadzania składek chorobowych. Zapewni to dostęp do świadczeń.
- Rozważ dobrowolne opłacanie składki chorobowej dla przyszłych korzyści.
Podsumowanie
Umowa zlecenie to popularna forma zatrudnienia. Jest często używana ze względu na mniejsze koszty. Nie powinna być traktowana jako zamiennik umowy o pracę.
Oskładkowanie umowy zlecenia zależy od wielu czynników. Ważny jest status zleceniobiorcy. Liczy się wysokość wynagrodzenia. Istotne są inne źródła dochodu. Przepisy na 2025 rok w zakresie umów zlecenia i ubezpieczeń społecznych uległy zmianie. Warto znać te przepisy. Pozwoli to unikać błędów przy naliczaniu składek.
- Śledź aktualne przepisy prawne dotyczące umów zlecenie.
- Analizuj swoją sytuację zatrudnienia pod kątem składek ZUS.
- Korzystaj z oprogramowania kadrowo-płacowego do automatycznego naliczania składek.
Digitalizacja rozliczeń ZUS i podatków to ważny trend. Automatyzacja usług księgowych postępuje. Zmiany legislacyjne w zakresie zatrudnienia cywilnoprawnego następują.