Zakończenie studiów oznacza zmiany w Twoim ubezpieczeniu zdrowotnym. Dowiedz się, kiedy stracisz prawo do bezpłatnej opieki i jakie kroki podjąć, aby zapewnić sobie ciągłość ochrony po zakończeniu nauki.
Okres ubezpieczenia zdrowotnego studenta
Większość studentów posiada ubezpieczenie zdrowotne. Korzystają z niego do ukończenia 26. roku życia. Ubezpieczenie pochodzi zazwyczaj od pracujących rodziców. Rodzice zgłaszają studenta jako członka rodziny. Można korzystać z ubezpieczenia rodzinnego do 26 lat.
Po ukończeniu 26 lat student traci ubezpieczenie od rodziców. Wtedy obowiązek zgłoszenia przejmuje uczelnia. Student musi zgłosić ten fakt dziekanatowi. Uczelnia staje się płatnikiem składek. Student z rentą jest ubezpieczony przez ZUS. Student z orzeczonym znacznym stopniem niepełnosprawności może być zgłoszony jako członek rodziny bez względu na wiek.
Student pracujący na umowę o pracę jest ubezpieczony przez pracodawcę. Pracodawca dokonuje zgłoszenia do ZUS. Student prowadzący działalność gospodarczą zgłasza się sam.
Jak długo można korzystać z ubezpieczenia rodziców?
Z ubezpieczenia zdrowotnego rodziców można korzystać do ukończenia 26. roku życia, pod warunkiem kontynuowania nauki.
Kiedy uczelnia zgłasza studenta do ubezpieczenia?
Uczelnia zgłasza studenta do ubezpieczenia zdrowotnego po ukończeniu przez niego 26. roku życia, jeśli student kontynuuje naukę i nie ma innego tytułu do ubezpieczenia.
Kiedy dokładnie wygasa ubezpieczenie po zakończeniu nauki?
Ubezpieczenie zdrowotne studenta nie wygasa od razu. Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej zachowujesz przez pewien czas. Ubezpieczenie zdrowotne po zakończeniu studiów wygasa po 4 miesiącach. Ten termin liczy się od dnia utraty statusu studenta.
Data ukończenia studiów to dzień złożenia egzaminu dyplomowego. Może to być też data ukończenia ostatniej praktyki. Utrata statusu studenta następuje w dniu obrony pracy dyplomowej. Może to być również dzień skreślenia z listy studentów. Po upływie czterech miesięcy od dnia utraty statusu studenta, ubezpieczenie zdrowotne wygasa.
Ubezpieczenie zdrowotne po zakończeniu studiów wygasa w terminie 4 miesięcy od dnia utraty statusu studenta.
Za datę ukończenia studiów uznaje się datę złożenia egzaminu dyplomowego, lub datę ukończenia ostatniej praktyki.
Absolwent szkoły ponadpodstawowej zachowuje ubezpieczenie na 6 miesięcy. Absolwent studiów wyższych lub studiów doktoranckich na 4 miesiące. Po tym okresie musisz uzyskać nowy tytuł do ubezpieczenia. Bez nowego tytułu stracisz prawo do bezpłatnego leczenia. Student lub absolwent podczas wizyty u lekarza może dowiedzieć się, że nie jest ubezpieczony. W takiej sytuacji nie ma prawa do bezpłatnego leczenia.
Pamiętaj, że 4-miesięczny okres to czas na znalezienie nowego rozwiązania.
Jak sprawdzić swój status ubezpieczenia?
Możesz łatwo sprawdzić, czy posiadasz aktualne ubezpieczenie. Skorzystaj z Internetowego Konta Pacjenta (IKP). IKP to system elektroniczny NFZ i Ministerstwa Zdrowia. Służy do udostępniania informacji medycznych. Możesz zalogować się do IKP używając profilu zaufanego. Możliwe jest też logowanie przez e-dowód lub aplikację mojeIKP. Na IKP sprawdzisz swój status ubezpieczenia. Możesz też złożyć deklarację wyboru lekarza POZ. Możliwe jest też sprawdzenie statusu w oddziale wojewódzkim NFZ.
Portal pacjent.gov.pl udostępnia te informacje. Został sfinansowany ze środków UE. Całkowita wartość projektu wyniosła ponad 292 miliony złotych. Celem portalu jest edukacja o e-zdrowiu. Dane na IKP są przetwarzane zgodnie z prawem. Masz prawo do dostępu i sprostowania danych.
- Sprawdź ubezpieczenie na Internetowym Koncie Pacjenta.
- Skontaktuj się z oddziałem NFZ w swojej okolicy.
Opcje ubezpieczenia zdrowotnego dla absolwenta
Po wygaśnięciu ubezpieczenia studenckiego masz kilka możliwości. Ważne, aby zapewnić sobie ciągłość ochrony. Możesz ubezpieczyć się indywidualnie w NFZ. Możesz też uzyskać ubezpieczenie przez pracodawcę lub urząd pracy.
Ubezpieczenie przez pracodawcę
Jeśli podejmiesz pracę na podstawie umowy o pracę, zgłosi Cię pracodawca. Pracodawca jest płatnikiem składek. Zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego dokonuje pracodawca. Zgłoszenie następuje od dnia podjęcia pracy. Jest to obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne.
Ubezpieczenie z tytułu działalności gospodarczej
Decydując się na własną firmę, sam zgłaszasz się do ubezpieczenia. Student, który prowadzi działalność gospodarczą, zgłasza się sam. Zgłoszenie następuje do ZUS. Składki opłacasz samodzielnie. Jest to również obowiązkowy tytuł do ubezpieczenia.
Rejestracja w urzędzie pracy
Jeśli nie masz pracy, możesz zarejestrować się jako osoba bezrobotna. Urząd pracy zgłosi Cię do ubezpieczenia zdrowotnego. Jest to opcja dla osób bez innego tytułu do ubezpieczenia. Status bezrobotnego zapewnia dostęp do świadczeń NFZ.
Kontynuacja nauki
Podjęcie studiów doktoranckich przedłuża ubezpieczenie. Nowa uczelnia zgłosi Cię do ubezpieczenia. Uczelnia staje się płatnikiem składek. Podjęcie nauki na innej uczelni też może być podstawą ubezpieczenia.
Dobrowolne ubezpieczenie w NFZ
Jeśli nie masz innego tytułu do ubezpieczenia, możesz ubezpieczyć się dobrowolnie. Wymaga to złożenia pisemnego wniosku w NFZ. Następnie podpisujesz umowę z NFZ. Umowa jest na czas nieokreślony. Musisz terminowo opłacać składki. Fundusz Zdrowia uzależnia powtórne objęcie ubezpieczeniem od wniesienia opłaty. Opłata dodatkowa może być naliczona za przerwy w ubezpieczeniu. Przerwy powyżej 3 miesięcy mogą skutkować opłatą. Jej wysokość zależy od długości przerwy. Może wynosić od 20% do 200% podstawy składek.
- Złóż wniosek o dobrowolne ubezpieczenie zdrowotne w NFZ.
- Upewnij się, że opłacasz składki w terminie.
- Unikaj długich okresów bez ubezpieczenia.
Ważne terminy i obowiązki po studiach
Po utracie tytułu do ubezpieczenia masz ograniczony czas na zgłoszenie. Na zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego masz 7 dni. Termin liczy się od momentu utraty własnego tytułu ubezpieczeniowego. Dotyczy to także zgłoszenia członka rodziny. Zgłoszenie członka rodziny do ubezpieczenia zdrowotnego musi nastąpić w ciągu 7 dni. Zgłoszenia dokonuje płatnik składek. Może nim być pracodawca, uczelnia, urząd pracy lub Ty sam (np. przy DG).
Pamiętaj o 7-dniowym terminie na zgłoszenie utraty tytułu ubezpieczenia.
Jeżeli student zaczyna pracę, pracodawca zgłasza go do ZUS. Zmiana statusu zatrudnienia wpływa na ubezpieczenie. Zgłoś od razu zmianę statusu pracodawcy lub uczelni. Unikniesz w ten sposób przerw w ubezpieczeniu. Przerwy mogą wiązać się z dodatkowymi opłatami przy dobrowolnym ubezpieczeniu.
Sytuacje szczególne
Absolwenci z umową zlecenie
Student do 26 roku życia na umowie zlecenie ma specyficzny status. Uczniowie i studenci do 26 lat nie podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym/zdrowotnym ze zlecenia. W przypadku umowy zlecenia na konto pracującego studenta nie wpływają żadne składki. Ma on jednak prawo do bezpłatnego leczenia jako student. Sytuacja zmienia się po utracie statusu studenta. Utrata statusu powoduje konieczność oskładkowania umowy zlecenia. Obowiązek ten pojawia się od dnia po obronie pracy. Zleceniodawca musi zgłosić Cię do ubezpieczeń.
W przypadku umowy zlecenia na konto pracującego studenta nie wpływają składki na ubezpieczenia społeczne, ale ma on prawo do bezpłatnego leczenia.
Absolwenci-obcokrajowcy spoza UE
Obcokrajowiec spoza UE studiujący w Polsce musi sam zadbać o ubezpieczenie. Powinien ubezpieczyć się dobrowolnie przez NFZ. Wymaga to opłacania składki. Obcokrajowcy spoza UE ubezpieczają się w Polsce poprzez dobrowolne ubezpieczenie NFZ. Mogą też posiadać Kartę Polaka lub zaświadczenie o polskim pochodzeniu. Te dokumenty mogą uprawniać do ubezpieczenia na innych zasadach.
EKUZ dla wyjazdów zagranicznych
Jeśli planujesz wyjazd za granicę, potrzebujesz EKUZ. Ubezpieczenie zdrowotne w krajach UE/EFTA opiera się na Europejskiej Karcie Ubezpieczenia Zdrowotnego. Wniosek o EKUZ składasz w wojewódzkim oddziale NFZ. Posiadanie EKUZ zapewnia dostęp do niezbędnej opieki medycznej podczas pobytu za granicą. Podczas studiów w Polsce i UE można korzystać z EKUZ.
Podsumowanie i zalecenia dla absolwentów
Zakończenie studiów to ważny moment. Wpływa on na Twoje ubezpieczenie zdrowotne. Pamiętaj o 4-miesięcznym okresie ochronnym. Wykorzystaj ten czas na znalezienie nowego tytułu do ubezpieczenia. Sprawdź swój status w IKP lub NFZ. Masz kilka opcji ubezpieczenia do wyboru. Może to być praca, działalność gospodarcza, status bezrobotnego. Możesz też wybrać dobrowolne ubezpieczenie w NFZ. Zgłoś wszelkie zmiany w ciągu 7 dni. Zapewnij sobie ciągłość dostępu do opieki medycznej. Planuj swoją przyszłość zawodową i ubezpieczeniową.
- Sprawdź swój status ubezpieczenia zdrowotnego.
- Zaplanuj swoje kroki po zakończeniu studiów.
- Zgłoś wszelkie zmiany statusu w ciągu 7 dni.
- Wybierz opcję ubezpieczenia najlepiej pasującą do Twojej sytuacji.